Interesujące studium socjologiczne dwóch małych miast, Mławy i Szczecinka, powtórzone po 10 latach od pierwszych badań. Poprzednie ukazywały przebieg procesu transformacji ustrojowej, te najnowsze poświęcone są zjawisku krzepnięcia demokracji, rozwoju samorządności w społecznościach lokalnych. Książka niezwykła, bo opisująca nie tylko ważne przemiany w systemach społecznych i gospodarczych, ale przede wszystkim docierająca do zmian, które nastąpiły w świadomości mieszkańców obu ośrodków.
W 1997 roku interesowało nas przede wszystkim to, jak mieszkańcy prowincji powiatowych miast odczuwają zmiany, jak je oceniają, jakie konsekwencje wielka rewolucja systemowa powoduje w ich życiu oraz na czym te zmiany według ich opinii polegają. Oczywiście, transformacja, która według badaczy przechodzi w modernizację, stała się trwałym procesem rozwoju społeczeństwa demokratycznego. Przystępując do drugiego badania w 2008 roku założyliśmy, że transformacja a więc ukonstytuowanie się nowego ładu - już się dokonała, i chcieliśmy rozszerzyć zakres pierwotnych pytań badawczych. Wciąż aktualne były pytania o ocenę minionego czasu niezwykle głębokich przemian, czasu kosztownego społecznie, ale zarazem stwarzającego w bardzo krótkim okresie zupełnie nowe możliwości życiowe dla wszystkich obywateli Polski. Ale czy istotnie dla wszystkich? Właśnie mieszkańcy obu naszych miast mieli odpowiedzieć na pytanie, w jakim stopniu nowe możliwości otworzyły się także przed nimi i jak je wykorzystali.
Ze wstępu Ireneusza Krzemińskiego
