Autor przedstawia przyczyny, przebieg i konsekwencje tzw. rewolucji parasolkowej w Hongkongu w 2014 r. Protesty te należy interpretować w szerszym kontekście zmian następujących po 1997 r., czyli od momentu przekazania zwierzchności nad regionem Chińskiej Republice Ludowej. Mimo że trwały niecałe trzy miesiące, odcisnęły wyraźne piętno na tamtejszej sytuacji wewnętrznej i systemie partyjnym oraz postawach społeczno-politycznych Hongkończyków.
Autor przeanalizował bezpośrednie oraz kontekstowe przyczyny rewolucji parasolkowej z perspektywy wybranych aspektów teorii działań kolektywnych, deprywacji relatywnej, tożsamości społecznej, mobilizacji zasobów i modernizacji. Jego celem była weryfikacja hipotezy, że istotnym skutkiem rewolucji parasolkowej stało się pogłębienie rozłamu socjopolitycznego w Hongkongu, a sam wybuch protestów mógł być przykładem scenariusza wybuchu niezadowolenia społecznego w wyniku odczucia deprywacji relatywnej, wspartej przez sprzyjające okoliczności związane z mobilizacją zasobów i tożsamości społecznej. W pracy wskazano, że w Hongkongu powszechne jest poczucie deprywacji w odniesieniu do dwóch głównych sfer: wartości politycznych (oczekiwania demokratyzacji prawa wyborczego) oraz wartości dobrostanu (poczucie „rozpływania się wyjątkowego statusu ekonomicznego i tożsamości kulturowej Hongkończyków). W przypadku tych pierwszych pojawia się forma deprywacji progresywnej, tzn. sytuacja, gdy stopień zaspokojenia potrzeb politycznych społeczeństwa hongkońskiego – zawiedzionego w wyniku decyzji Stałego Komitetu Ogólnochińskiego Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych ograniczającej proces demokratyzacji, która to decyzja była bezpośrednią przyczyną protestów – zaczął zauważalnie rozmijać się ze stopniowo rosnącymi aspiracjami tzw. środowiska prodemokratycznego. W kontekście wartości dobrostanu bliższa wydaje się formuła deprywacji kryzysowej, polegająca na tym, że przy niezmienionych oczekiwaniach odczuwalnie zmniejszyły się możliwości zaspokajania potrzeb społeczno-ekonomicznych części społeczeństwa oraz wzrosło poczucie zagrożenia własnej tożsamości kulturowej. Bez uwzględnienia innych teorii społecznych, na przykład teorii mobilizacji zasobów zmodyfikowanej przez Berta Klandermansa, trudno jest jednak wytłumaczyć transformację niezadowolenia społecznego w Hongkongu w proces sprzeciwu społecznego. Do wybuchu protestów doprowadziły bowiem także sprzyjające warunki w postaci istniejącej już wcześniej „struktury mobilizacji, nakreślonego apelu politycznego oraz poczucia wspólnoty między młodymi mieszkańcami Hongkongu, opartej na współdzielonych emocjach. Publikacja adresowana jest do naukowców badających procesy demokratyzacji, radykalizacji, mobilizacji społecznej i przemian systemów partyjnych, szczególnie w kontekście Azji Wschodniej. Zainteresuje także czytelników szukających informacji o mechanizmach powstawania sprzeciwu społecznego i formach działania ChRL w odniesieniu do mniejszych podmiotów politycznych.
Nr produktu: 6979746
