Narodziny kolejnego dziecka w rodzinie są wielkim przeżyciem również dla tego brzdąca, który już w niej jest. Dlatego warto uszanować jego reakcje i przygotować się na to, że na początku może być trudno.
Kilkuletnie dziecko, które do tej pory było jedynakiem, może poczuć zazdrość, złość i dezorientację związaną z pojawieniem się nowego maleństwa w domu. Niektórzy drastycznie porównują pojawienie się rodzeństwa, do sytuacji, w której mąż lub żona przyprowadzają do domu trzecią osobą i informują: od dzisiaj on/ona będzie z nami mieszkać, będziemy teraz wszystko dzielić na 3, m.in. pieniądze, czas wspólny, ważne przedmioty i już zawsze będzie nam towarzyszyć. Jakie emocje taka nowina może wywołać? Dlatego warto sobie wcześniej przemyśleć, jak przygotować dziecko na rodzeństwo.
Po pierwsze: postaraj się przewidzieć rzeczy, które zranią małego najbardziej.
Jeśli maluch dotąd spał z tobą w jednym łóżku, a teraz będziesz chciała spać z noworodkiem, musisz uzbroić się w cierpliwość przy próbie zachęcenia starszego dziecka do opuszczenia twojego łóżka.
Konieczne zmiany trybu życia warto wprowadzić dużo wcześniej. Jeszcze długo przed narodzinami rodzeństwa rozmawiaj z nim o tym, a gdy będziesz już miała widoczny brzuszek, pozwól mu go dotknąć, przytulić się, przyłożyć ucho. Może ciekawym pomysłem byłoby narysować (kredkami lub farbami do ciała) na Twoim brzuszku uśmiechniętą buzię maleństwa albo wersja dla młodszych dzieci – przybić „piąteczkę” (odcisnąć dłoń pomalowaną w farbie)?
Zachęć starsze dziecko do ułożenia z tobą maleńkich ubranek w komodzie. Pozwól mu wybrać coś dla malca tylko od siebie. Niech starszy brat czy siostra mają możliwość zaangażowania się w przygotowanie do narodzin kolejnego potomka, oczywiście adekwatnie do ich wieku i rozwoju.
Jest wiele książeczek o pojawieniu się rodzeństwa, które możecie razem czytać. Pokazuj dziecku inne rodziny, w których jest młodsze rodzeństwo. W ten sposób uświadomisz mu, że to całkowicie normalne. Że tak wygląda wiele rodzin, a posiadanie młodszego rodzeństwa może mieć wielkie plusy, ponieważ, gdy bobas podrośnie, będą się mogli razem bawić.
Pokaż kilkulatkowi na filmiku w internecie, jak wygląda noworodek. Wyjaśnij mu, że jest kruchy, może dużo płakać i potrzebować przytulania. Za każdym razem odpowiadaj kilkulatkowi na wątpliwości związane z mającym się narodzić nowym członkiem rodziny i zapewniaj go o swojej niesłabnącej miłości.
Musisz być przewidująca. W tygodniach poprzedzających poród jest dość czasu, aby przygotować starsze dziecko na narodziny rodzeństwa. Jeśli po porodzie ma przez dwa tygodnie zająć się nim babcia mieszkająca w innej miejscowości, to odwiedźcie ją już dużo wcześniej, aby mały zrobił rozpoznanie terenu, a wy będziecie się mogli przekonać, czy dziecko będzie się dobrze czuło pod jej opieką.
Może się zdarzyć, że za opiekę nad starszym dzieckiem chciałby wziąć odpowiedzialność tata. Pozwól mu na to, jeśli jednak widzisz, że na co dzień nie potrafi sprostać wszystkim obowiązkom, wprowadź go w nie dużo wcześniej. Możecie umawiać się na „dni taty”, kiedy Ty zajmiesz się sobą, a tata i przyszły brat czy przyszła siostra będą uczyć się siebie tylko we dwoje.
I nie składaj dziecku obietnic, których nie będziesz mogła spełnić, oraz nie roztaczaj przed nim wizji sielankowego życia jakie będzie miało dziecko po narodzinach rodzeństwa. Może na osłodę, warto, aby drugie dziecko, wychodząc ze szpitala, „podarowało coś” starszemu rodzeństwu?
Bądź otwarta na trudne emocje jakie może odczuwać jedynak i nigdy nie daj mu odczuć, że wraz z pojawieniem się braciszka czy siostrzyczki jest dla ciebie mniej ważny czy kochany! Jeżeli masz taką możliwość, warto zadbać o wspólny czas tylko we dwójkę, tak jak kiedyś. Ale również we trójkę może być ciekawie. Np. podczas karmienia maleństwa to może być wasz wspólny czas czytania czy słuchania bajek.
Oprac. Joanna Weyna
Konsultacja specjalistyczna Aleksandra Błaszkiewicz-Okrągły, psychoterapeuta poznawczo-behawioralny, psycholog z przygotowaniem pedagogicznym
Słowa kluczowe: jak przygotować dziecko na rodzeństwo, drugie dziecko, jedynak, młodsze rodzeństwo,