Jak zachęcać dziecko do rozmowy i jak rozmawiać z dziećmi
Każde dziecko pragnie kontaktu z rodzicem. Rozmowa jest miejscem wyjątkowej przestrzeni na jego pogłębienie oraz budowanie więzi z dzieckiem. Niektóre dzieci mogą mieć problem z komunikacją. Różne bywają tego powody. Czasami dorośli zbyt pochopnie przyklejają dzieciom stygmatyzujące etykiety, że dziecko nie mówi ponieważ jest nieśmiałe, albo jest gadułą, bo mówi za dużo. Gdy dziecko unika kontaktu słownego, pomimo prób podejmowanych przez innych, gdy wykazuje oznaki stresu i niepokoju w sytuacji rozmowy warto, abyście skonsultowali to ze specjalistą i wspólnie dotarli do przyczyny zamknięcia się dziecka na komunikację z innymi.
Jak rozmawiać z dzieckiem? Oto kilka prostych sposobów, jak zachęcać dziecko do rozmowy.
Mów do niego od najwcześniejszych dni życia. Dzieci potrzebują twojego głosu, chłoną twoje słowa, nawet, gdy są jeszcze niemowlakami i ich nie rozumieją. To niezbędny trening dla nich przed przyswajaniem mowy i – w konsekwencji – wchodzeniem w interakcję rozmowy.
Mów bezpośrednio do dziecka! Zachowaj żywą mimikę twarzy. Kontakt niewerbalny pomaga malcowi lepiej cię rozumieć oraz zachęca do odpowiedzi.
Mów wyraźnie, nie pieść się, ale też unikaj skomplikowanych słów i zawiłej składni. Staraj się operować pojęciami dziecka, powolutku i systematycznie wprowadzając do jego słownictwa nowe sformułowania. Bardzo pomocne jest czytanie dzieciom oraz rozmowa o lekturze. Dzieci chłoną wówczas wiedzę o świecie i zazwyczaj pragną podzielić się swoimi emocjami. Czytanie dzieciom w niezwykły sposób wzbogaca ich słownik, rozwój mowy oraz zdolności komunikacyjne. Warto czytać razem – na początku będzie to pokazywanie palcem np. gdzie jest kot? Jak robi owieczka? Potem zachęcanie do odpowiadania na pytania: co to jest (wskazywanie na ilustracji)? Następnie zachęcanie: a może Ty mi dzisiaj poczytasz? (dziecko może opowiadać swoimi słowami bajkę, którą już zna). Można też dopytywać, jak dziecko rozumie co się stało w tej bajce albo czy pamięta, jak skończyła się ta bajka? Aż po wspólne czytanie – najpierw pojedynczych słów, potem zdań aż do całych stron.
Inicjuj rozmowy z dzieckiem, na tematy które je interesują. Dotyczące jego małego świata. Pamiętaj też, aby zawsze szanować uczucia i emocje dziecka, które patrzy na rzeczywistość inaczej niż dorosły. Zachęcaj go łagodnie do wyrażania swoich uczuć, nie krytykuj i nie gań, gdy się zatnie lub zamilknie. Okazuj cierpliwość, gdy zechce ci o czymś opowiedzieć. Okaż mu uwagę. Pytaj. Chwal. Szukajcie wspólnych tematów do rozmów. Ćwiczcie odwagę.
I nigdy nie krzycz na swoje dziecko!
Oprac. Joanna Weyna
Konsultacja specjalistyczna Aleksandra Błaszkiewicz-Okrągły, psychoterapeuta poznawczo-behawioralny, psycholog z przygotowaniem pedagogicznym
Słowa kluczowe: jak rozmawiać z dzieckiem, rozmowa z dzieckiem, jak rozmawiać z dziećmi, rozmowy z dzieckiem,budowanie więzi z dzieckiem, czytanie dzieciom