Pierwsze jesienne chłody sprawiają, że do łask wracają zupy, którymi chciałoby się wypełnić żołądek i rozgrzać. Bogactwo jesiennych warzyw pozwala na istne szaleństwo kulinarne. Wybierając te najbardziej wartościowe w sezonie, przygotujesz pożywne i rozgrzewające zupy we wszystkich kolorach jesieni, a bliskim dostarczysz porządnej dawki energii oraz cennych substancji odżywczych.
Jesień stawia przed naszym organizmem nowe wyzwania. Zwłaszcza o tej porze roku potrzebujemy łatwo przyswajalnych substancji odżywczych, które szybko tracimy podczas pierwszych chłodów. Organizm, chcąc nas ogrzać, pochłania teraz więcej składników odżywczych, dlatego tak ważne są zdrowe jesienne zupy, które pozwalają je w szybki i łatwy sposób dostarczyć.
Dlaczego jeszcze warto jeść zupy?
Jesienne warzywa i wszystkie gatunki rosnące powoli zawierają ważne dla naszego ciała substancje odżywcze, ponieważ mają wystarczająco dużo czasu, żeby pobrać składniki mineralne z ziemi. Dbający o zgrabną i szczupłą sylwetkę nie muszę się ich obawiać. Zupy, chociaż są posiłkiem sycącym, nie mają zbyt wiele kalorii. Dodatkowo pomagają utrzymać tak ważną dla zdrowia równowagę kwasowo-zasadową.
Zupy kremy w roli głównej
Na jesiennych stołach powinny królować smaczne i tanie dary jesieni, czyli dynia, cukinia, bakłażany, kabaczki i papryka. Można z nich przygotować pożywne zupy, które są skoncentrowanym bogactwem składników odżywczych.
Każdą zupę krem robi się podobnie. Do jej przygotowania potrzebna jest pewna baza, na której będziemy się opierać. Niezależnie od tego, czy będzie to krem z dyni czy krem z cukinii, niezbędne są:
W zupach kremach nie może zabraknąć rozgrzewających przypraw. Ich dobór można modyfikować w zależności od preferencji kulinarnych. Jesienią polecane przyprawy rozgrzewające to: chili, czarny pieprz, imbir, majeranek, kolendra i kurkuma, która dodatkowo niszczy wirusy, grzyby i bakterie.
Z czego jesienią zrobić zupę?
Wybierając produkty na jesienną zupę, koniecznie sięgaj po sezonowe warzywa, które o tej porze roku są nie tylko najtańsze, ale też mają najwięcej witamin i minerałów.
Dynia
Na szczególną uwagę zasługuje królowa jesieni – dynia. Dynie często są dostępne w sklepach aż do wiosny, ale szczyt sezonu przypada na październik i listopad. Wtedy są najbardziej słodkie. Szczególnie cenna jest dynia o mocno pomarańczowym miąższu – im kolor miąższu intensywniejszy, tym więcej w nim witamin. Dynia zawiera sporą dawkę beta-karotenu, która poprawia wygląd skóry, chroni serce, a także działa ochronnie na komórki. Dynie zawierają witaminy A, B1, B2, C, PP, ponadto składniki mineralne, zwłaszcza fosfor, żelazo, wapń, potas i magnez. Dynia posiada również spore dawki selenu i cynku, które wpływają na urodę, poprawiają witalność i odporność organizmu.
To skromne warzywo ma silne właściwości odkwaszające, dzięki czemu zupa z niej zadziała jak lekarstwo na nadmiar kwasów. Dynia działa też łagodząco na błonę śluzową jelit.
Cukinia
Chociaż w 90% składa się z wody, to pozostałe 10% stanowi skondensowaną dawkę cennych minerałów, takich jak żelazo, potas czy magnez. Jest też bogata w witaminy, szczególnie A oraz K. Cukinia zawiera optymalną dawkę błonnika. Warzywo wspomaga oczyszczanie jelit, prowadząc resztki pokarmu przez światło układu pokarmowego.
Bakłażan
Zwany jest również gruszką miłości, nie tylko ze względu na swój fantazyjny kształt, ale również na zawartość substancji poprawiającej ukrwienie mięśni, jaką jest arginina. Arginina stosowana jest często w postaci suplementów przez sportowców chcących poprawić przepływ krwi do pracujących komórek mięśniowych. Bakłażan to cenne źródło witamin i minerałów, zawiera bardzo dużo magnezu, potasu i kwasu foliowego. W jego składzie odnajdziemy spore ilości przeciwutleniaczy, a zawartość innych składników czyni go bronią przeciwgrzybiczą i przeciwwirusową. Aby pozbyć się specyficznej goryczki, należy go przed przygotowaniem posolić, a po 30-60 minutach porządnie wypłukać i dopiero przygotować. Jednym z najprostszych i najsmaczniejszych sposobów na przyrządzenie bakłażana jest zrobienie z niego zupy kremu.
Papryka
Może być czerwona, żółta, pomarańczowa lub zielona. Warto po nią sięgać szczególnie jesienią, gdyż ze względu na ogromną ilość witaminy C zwiększa naszą odporność. Papryka żółta i papryka czerwona zawierają czterokrotnie więcej witaminy C niż cytryna. Obok witaminy C zawiera beta-karoten, potas i wapń. Spożywanie papryki pomaga obniżyć ciśnienie krwi oraz chroni przed chorobami układu krążenia. Znajdujące się w niej polifenole usuwają wolne rodniki, które przyspieszają proces starzenia się organizmu. Papryka czerwona stanowi cenne źródło witamin o właściwościach antyoksydacyjnych – A i E, które określane są mianem witamin płodności i młodości. Warto wykorzystać ją do przygotowywania pożywnych zup jesienią, gdyż o tej porze roku jest dużo tańsza niż latem. Świetnie komponuje się jako krem z soczewicą czerwoną lub z marchewką, pomidorami i papryką.
Fenkuł, czyli koper włoski
Aromatyczny fenkuł to prawdziwe bogactwo cennych dla naszej odporności składników. Fenkuł jest niezwykle bogaty w witaminę C. Już jedno warzywo pokrywa dzienne zapotrzebowanie na tę witaminę. Koper włoski stanowi doskonałe źródło witaminy B1 i kwasu foliowego biorącego udział w tworzeniu białych krwinek. Dzięki bardzo dużej zawartości różnorodnego błonnika fenkuł korzystnie wpływa na trawienie, regulując perystaltykę jelit i działając korzystnie na zasiedlającą je florę. Może być dodawany do wszelkich jesiennych zup kremów, które zyskają jeszcze głębszy smak dzięki anyżowemu aromatowi. Idealnie nadaje się do rosołu, może być także składnikiem kremu z białych warzyw. Obok fenkułu powinny się w nim znaleźć ziemniaki, pietruszka, seler, cebula i koniecznie gałka muszkatołowa. Zielonymi gałązkami można nie tylko aromatyzować, ale także dekorować potrawy.
Jesień, która obdarowuje nas ogromnymi możliwościami kulinarnymi, to idealny czas na gotowanie rozgrzewających zup, które pozwolą nam cieszyć się pełnią życia o tej porze roku, a nasz organizm przygotują do mroźnej zimy.
Oprac. Agata Opiela (dietetyk, ekspert ds. żywienia)
Słowa kluczowe: jesienne zupy, jakie zupy warto jeść, zdrowe jesienne zupy, zupa krem, zupy krem, jesienne zupy krem