Książki przyrodnicze dla dzieci to świetny sposób na zarażenie malucha ciekawością do świata oraz na pogłębienie jego hobby. Wiele smyków naturalnie interesuje się otaczającą nas przyrodą – dobrze podtrzymać to zamiłowanie i pokazać im ciekawą, a jednocześnie bogatą graficznie literaturę, która w prosty sposób wyjaśnia różne zjawiska na Ziemi. Oto nasze propozycje 10 najlepszych książek o przyrodzie dla dzieci.
Współczesne książki przyrodnicze dla dzieci to coś więcej niż podręczniki i atlasy
Obecnie wydawane książki przyrodnicze dla dzieci są niemal małymi dziełami sztuki. Wszystko dzięki pięknym, szczegółowym ilustracjom – mogą one przybliżyć czytelnikom nawet najbardziej odległe zakątki świata: rafy koralowe na dnie mórz i oceanów, lasy tropikalne czy przepiękne sawanny.
Warto pamiętać o tym, że podstaw biologii czy fizyki dzieci nie muszą zacząć uczyć się dopiero w szkole, z różnych podręczników i atlasów. Z pomocą przychodzą właśnie ilustrowane książki o przyrodzie. Są dostosowane do różnych przedziałów wiekowych, dzięki czemu nawet najmłodsze szkraby mogą dowiedzieć się do nieco o otaczającym je środowisku. Nieco starsze smyki mają za to do dyspozycji nieco bardziej złożone (ale wciąż pięknie ilustrowane i ciekawe!) książki, dzięki którym będą mogły pogłębić wiedzę na temat konkretnych zagadnień: zwyczajów zwierząt, egzotycznych roślin czy ekologii.
Tego typu literatura może swobodnie konkurować o uwagę dziecka z telewizorem czy smartfonem – oczywiście pod warunkiem, że będzie zgodna z zainteresowaniami smyka. Jeśli maluch już od najmłodszych lat zainteresuje się otaczającym go światem, a książki przyrodnicze pogłębią jego zamiłowanie do zdobywania wiedzy, być może wcale nie będzie miał ochoty spędzać wolnego czasu wyłącznie przed komputerem – chyba że w poszukiwaniu ciekawostek z całego świata!
Na razie jednak skupmy się na wybranych książkach o przyrodzie dla dzieci – na które tytuły warto zwrócić szczególną uwagę?
Książki przyrodnicze dla dzieci. Subiektywny ranking TOP 10
Iris Gottlieb, „Cały świat jest cudem. Ilustrowany przewodnik po tajemnicach przyrody”
Iris Gottlieb nie tylko w interesujący sposób udzielił odpowiedzi na wiele z dziecięcych pytań dotyczących przyrody, ale także pięknie zilustrował całą książkę. Maluchy mogą poznać przeróżne ciekawostki zarówno na temat rzeczy maleńkich (komórka w żywych organizmach), jak i niewyobrażalnie ogromnych (czarna dziura).
Książka podzielona jest na trzy rozdziały: nauki o życiu, nauki o Ziemi i nauki fizyczne. Wśród nich Gottlieb rozwiązuje choćby takie zagwozdki jak: stosunek liczby ziarenek piasku na Ziemi do liczby gwiazd we wszechświecie, zjawisko przypływów… czy długość włosów na ludzkim ciele!
Ola Woldańska-Płocińska, „Zwierzokracja”
To dobra propozycja dla każdego młodego miłośnika zwierząt oraz dla rodziców, którzy chcą uświadomić swoim pociechom, że zwierzęta (tak jak i człowiek) również mogą odczuwać ból, smutek czy miłość – oraz że ich organizmy wcale nie są tak różne od naszych własnych!
Książka zawiera 38 ilustrowanych rozkładówek. Każda z nich prezentuje różne informacje i ciekawostki z życia oraz historii zwierząt.
„Zwierzokracja” ma za zadanie rozwinąć w dziecku empatię i wrażliwość wobec innych (często mniejszych i słabszych) stworzeń.
Rachel Williams, „Gabinet zoologii”
To kolejna pozycja przedstawiająca fascynujący i niesamowity świat zwierząt – zarówno tych dziennych, jak i nocnych. Dzięki 10 rozdziałom dziecko może poznać najróżniejsze ekosystemy z całego globu.
Do książki dołączono kolorowe soczewki, przez które można badać ilustracje. Każda z soczewek pokazuje nieco inny obraz – przez czerwoną smyk będzie widział takie zwierzęta, które wolą spać po zmroku, przez niebieską takie, które prowadzą nocny tryb życia, z kolei zielona pozwoli na lepsze poznanie zagadkowej roślinności.
Rachel Ignotofsky, „Wspaniała planeta Ziemia i jej przyroda”
Książka oprowadza czytelnika po całym świecie – zahaczymy zarówno o pustynie, jak i oceany, zwiedzimy sawannę, Saharę, Amazonię, krąg polarny czy rafę koralową. To wyjątkowe kompendium wiedzy dla najmłodszych.
W tej książce o przyrodzie dzieci znajdą nie tylko ciekawe opisy, ale także kolorowe mapy, infografiki i rysunki. Ignotofsky zadbała również o najróżniejsze porady, dzięki którym maluchy mogą nauczyć się tego, jak dbać o naszą planetę.
Emilia Dziubak, „Niezwykłe przyjaźnie. W świecie roślin i zwierząt”
To książka o przyrodzie dla dzieci z jednymi z najwspanialszych ilustracji – bo pochodzącymi prosto spod pióra Emilii Dziubak! Grafiki zawierają więc mnóstwo detali, dzięki którym smyk może jeszcze dokładniej wyobrazić sobie najróżniejsze zwierzęta i rośliny.
Głównym bohaterem książki jest kot Homer. Postanawia on wyruszyć w podróż po całym świecie, aby znaleźć nowych przyjaciół. Dzięki temu będzie mógł poznać najróżniejsze przyjaźnie obecne na Ziemi: mrówek i mszyc, sikorki i drozda, rybki podnawki i rekina, a nawet koźlarza babki i brzozy! Czy wśród tych stworzeń kryje się bratnia dusza dla naszego Homera?
Adam Wajrak, „Wielka księga prawdziwych tropicieli”
Tytuł brzmi egzotycznie, niczym wyjęty z zagranicznego survivalu, ale to tylko zmyłka – w rzeczywistości ta książka przyrodnicza dla dzieci to podróż w różne zakątki Polski. Przyroda w naszym kraju – lasy, łąki, rzeki, góry i puszcze – jest warta zbadania!
Wajrak zabiera czytelników na niesamowitą przygodę: pokazuje, jakie zwierzęta żyją w Bieszczadach, a jakie w Puszczy Białowieskiej, wyjaśnia dlaczego jedne z nich zasypiają zimą, a inne nie, a także zdradza wiele innych ciekawostek na temat polskiej fauny.
Wojciech Grajkowski, „Drzewa”
Po bestsellerowych „Pszczołach” czas na podobną książkę o przyrodzie dla dzieci. Tym razem Grajkowski oraz ilustrator Piotr Socha ukazują mieszkańców lasów, ogrodów, pól czy parków – czyli drzewa!
W środku czekają na nas 34 wielkie plansze, na które składają się barwne ilustracje oraz tekst. Grajkowski nie poprzestaje tylko na pobieżnym opisie drzew – możemy m.in. poznać pracę drwala, meble i instrumenty wytworzone z drzewa, a także unikalne gatunki drzew, jak święty figowiec, czy takie pochodzące prosto z legend!
Ewa Kozyra-Pawlak, Paweł Pawlak, „Mały atlas zwierzaków Ewy i Pawła Pawlaków”
Tym razem skupimy się na zwierzętach – i to tych mieszkających najbliżej nas. Pawlakowie postanowili bowiem przedstawić najmłodszym czytelnikom mieszkańców swojego ogrodu oraz okolicy. Poznamy więc m.in lisa, łasicę, zająca, nietoperza, dzika, żabę, ślimaka… i wiele, wiele innych zwierząt!
Jedną z największych zalet tej książki o przyrodzie dla dzieci jest jej różnorodność graficzna. Pawlakowie sięgnęli nie tylko po zdjęcia żywych stworzeń, ale także obrazki przedstawiające dziecięce prace plastyczne czy trójwymiarowe modele komputerowe.
Pavla Hanackova, „Pomóż zwierzakom wrócić do domów. Lasy świata”
To jedna z książek przyrodniczych przeznaczonych dla najmłodszych dzieci. Wspólnie z głównym bohaterem, Antkiem, czytelnik może odprowadzić zwierzęta z całego świata do ich domów. Niektórzy z przyjaciół mieszkają na drzewach, inni w norach, a jeszcze inni kryją się w niskich krzakach. Wszystkich łączy jedno: ich ukochanym miejscem jest tętniący życiem las.
„Pomóż zwierzakom…” nie tylko zapoznaje najmłodszych z najróżniejszymi gatunkami zwierząt, ale przede wszystkim charakteryzuje lasy: mieszany, eukaliptusowy, tropikalny, bambusowy i inne! Czym się od siebie różnią i dlaczego pełnią tak ważną funkcję w naszym ekosystemie?
Katarzyna Bajerowicz, „Rafa koralowa”
Ostatnia z książek o przyrodzie dla dzieci w naszym rankingu opowiada tylko na jednym miejscu na Ziemi – ale za to bardzo wyjątkowym. Bohaterką tej pozycji jest bowiem rafa koralowa. Dzięki książce nie tylko dowiemy się o tym, czy koralowce to rośliny, czy zwierzęta, ale też poznamy mnóstwo morskich żyjątek, które mieszkają pod wodą.
„Rafa koralowa” ma za zadanie ćwiczyć spostrzegawczość – zawiera bowiem przeróżne zagadki, które maluch może rozwiązać podczas oglądania szczegółowych i kolorowych ilustracji.
Na jakie książki o przyrodzie (dla dzieci i nie tylko) warto jeszcze zwrócić uwagę?
To tylko niektóre z dobrych książek przyrodniczych dla dzieci. Wśród naszych pozostałych edukacyjnych i popularnonaukowych propozycji znajduje się o wiele więcej tytułów wartych przeczytania. Dobrze podpytać smyka i zorientować się w jego sympatiach związanych z taką literaturą – może będzie szczególnie zainteresowany dzikimi zwierzętami? A może kosmosem, dinozaurami albo historią wynalazków? Wybór tytułów jest ogromny, więc każdy maluch powinien znaleźć coś dla siebie! Pamiętajmy też, że książki nie muszą być jedynym źródłem wiedzy. Choć zachęcamy do zarażania najmłodszych miłością do literatury, to warto też pokazać im inne możliwości, jakie np. dają gry edukacyjne.
Oprac. Urszula Żupnik