Muminki. Jakie postacie występują w tej bajce dla dzieci? Jak wyglądają?

Muminki to jedne z najbardziej rozpoznawanych bajkowych postaci w historii – popularnością mogą im dorównać chyba tylko Smerfy lub bohaterowie animacji Disneya. To kultowa bajka dla większości dzieci, które wychowały się w latach 90. Jakie postacie w niej spotkamy? Jak wyglądają? I jak to się stało, że poboczny projekt ekscentrycznej fińskiej malarki skradł serca milionów dzieci na całym świecie i doczekał się setek adaptacji?

„Muminki” – bajka z dzieciństwa pokolenia Y

Choć „Muminki” powstały w połowie ubiegłego wieku, popularność bajki wzrosła w Polsce dopiero we wczesnych latach 90. To wtedy w telewizji emitowana była kreskówka, stworzona przez japońskie studio animacji. O prawa autorskie do „Muminków” starał się Disney (rodzina autorki odmówiła), a w teatrach na całym świecie wystawiane były adaptacje bajki. W Tampere powstało Muzeum Muminków, a w Naantali – park rozrywki o wdzięcznej nazwie Dolina Muminków. A jak wyglądały początki tego szaleństwa?

Za „Muminki” odpowiada Tove Jansson, autorka stawiana obok takich literackich osobistości jak Astrid Lindgren i Hans Christian Andersen. Co ciekawe, Jansson wcale nie była zawodową pisarką, tylko malarką. Koniec końców nie była zadowolona z faktu, że kojarzy się ją wyłącznie z tą bajką.

Urodziła się w artystycznej rodzinie, w której zarówno rodzice, jak i bracia zajmowali się inną dziedziną sztuki. Jako młoda dziewczyna pracowała dla satyrycznego pisma „Garm”, a jej rysunki zdobiły ponad 100 okładek gazety. Szybko została okrzyknięta jedną z bardziej obiecujących artystek młodego pokolenia. Jej kariera miała się wkrótce rozpocząć – jednak nie do końca w sposób, w który sobie wyobrażała.

Bajki „Muminki” – wszystkie części

„Muminki” jako bajka dla dzieci to bardzo optymistyczna i pełna czułości opowieść, która powstawała w czasie II wojny światowej jako recepta na złagodzenie strasznej rzeczywistości. Tove Jansson napisała 9 książek o Muminkach:

• „Małe trolle i duża powódź” (1945) – początkowo o tytule „Osobliwa podróż Muminka”,
• „Kometa nad Doliną Muminków” (1946),
• „W Dolinie Muminków” (1948),
• „Pamiętniki Tatusia Muminka” (1950),
• „Lato Muminków” (1954),
• „Zima Muminków” (1957),
• „Opowiadania z Doliny Muminków” (1962),
• „Tatuś Muminka i morze” (1965),
• „Dolina Muminków w listopadzie” (1970).

Jansson była także autorką 22 komiksów o krągłych stworkach, a kolejne 52 części stworzył jej brat Lars. Bajki „Muminki” przetłumaczono na ponad 30 języków – sprzedały się w milionowym nakładzie.

Jak wyglądają Muminki?

Muminki to puszyste trolle, których wygląd Jansson wymyśliła jeszcze jako dziewczynka. Jej wuj straszył dzieci stworkami skrywającymi się za kominkiem. Na podstawie takiego opisu utalentowana plastycznie Tove naszkicowała taką postać… na drzwiach toalety w domu państwa Janssonów.

Przez lata aparycja Muminków trochę się zmieniła. Można powiedzieć, że są to leśne stworzenia, które wyglądają nieco jak hipopotamy poruszające się na dwóch, zamiast na czterech nogach.

„Muminki” – postacie

Fińska dolina na prowincji to najbardziej prawdopodobne miejsce, które zamieszkują Muminki. Bohaterowie szanują przyrodę i są dla siebie życzliwi. Dolina Muminków jest pełna różnorodności – każdy znajdzie w niej dla siebie kąt. Oto kilkoro głównych postaci bajki:

• Muminek – wesoły, nieco naiwny chłopiec, który uwielbia zbierać przedmioty. Szybko nawiązuje przyjaźnie, np. z Ryjkiem, Włóczykijem i Migotką, w której się zakochuje.
• Mama Muminka – gościnna gospodyni, która dba o to, by każdy przybysz czuł się dobrze w domu rodziny Muminków. Można ją poznać po fartuszku i torebce.
• Tatuś Muminka – głowa rodziny Muminków. Uciekł z sierocińca, by zaznać więcej przygód, w czym towarzyszyli mu Wiercipiętek i Jok. Po ślubie z Mamą Muminka zarzucił podróże i zaczął pisać pamiętnik. Nosi na głowie cylinder.
• Mała Mi – mieszkająca z rodziną Muminków postać, która bywa cyniczna, złośliwa i zawsze mówi to, co myśli.
• Włóczykij – filozof i lekkoduch, który lubi przygrywać czasem na harmonijce. Jest ubrany w płaszcz i kapelusz.
• Ryjek – zaadoptowany przez Muminków stworek, uważany za nieco tchórzliwego.
• Panna Migotka – dziewczyna Muminka, którą łatwo da się poznać po charakterystycznym wyglądzie – złotej grzywce i bransoletce na kostce.

Wśród bohaterów są także rodzice i rodzeństwo głównych postaci, m.in. Migotek czy Mimbla. W Dolinie Muminków istnieją inne gatunki stworzeń, między innymi:

• Paszczaki, kolekcjonujące różne przedmioty – od znaczków po insekty,
• kochające porządek Filifionki,
• świecący podczas burz Hatifnatowie.

Na uwagę zasługują też drugoplanowe postacie, które pojawiają się w bajce kilka razy, ale mocno zapadają w pamięć. Należy do nich Buka – wędrująca postać o ciemnofioletowej skórze – która chce zaznać ciepła, jednak wszędzie, gdzie się pojawia, przynosi śnieg i lodowaty wiatr.

Oprac. Barbara Polakowska