Na początku niemowlę komunikuje się ze światem poprzez krzyk i płacz. Po nim pojawiają się pojedyncze dźwięki, sylaby, które połączone ze sobą sprawiają, że nasze dziecko zaczyna mówić. Skąd wziąć pewność, że mowa dziecka rozwija się prawidłowo?
Rozwój mowy u dziecka
Pierwszym dźwiękiem jaki wydaje z siebie dziecko jest krzyk, tuż po narodzeniu. Pojawiający się wraz z pierwszym oddechem płacz to również pierwszy etap rozwoju narządu mowy. Po pewnym czasie niemowlak zaczyna głużyć lub jak kto woli "gruchać". Pojawiają się pierwsze gardłowe głoski, a w 3. miesiącu życia głośne piski radości. Kolejnym etapem będzie gaworzenie, pośredni dowód na to, że nasze dziecko prawdopodobnie dobrze słyszy. Mówmy do niego jak najczęściej, by jak najwięcej naszych słów biernie zapamiętało.
Roczne dziecko używa narządu mowy bardziej świadomie. Potrafi modulować głos, zmieniać jego intonację, a wydawane przez niego dźwięki brzmią bardzo śpiewnie. W tym okresie dziecko operuje własnym, wymyślonym słownictwem, którego znaczenie rozumie jedynie najbliższe otoczenie. Z czasem, zaczną to być wyrazy dźwiękonaśladowcze, np. kotek to "miau", samochód to "brum", a także własne określenia czynności i stanów, np. upadanie to “bu”. Dwulatek powinien wymawiać proste dwu-, trzywyrazowe zdania i podejmować próby bardziej rozbudowanej komunikacji. W wymawianych wyrazach może brakować pierwszej litery, a także zaimków, jednakże zdania powinny być zrozumiałe np. "mama myje" (“mama myje się”), "tata pi" ("tata śpi"). 2,5-roczne dziecko rozumie już ponad tysiąc słów i słownik ten rośnie każdego dnia.
Jak nauczyć dziecko mówić?
Aby nauka mówienia przyszła łatwiej, powinniśmy do niego jak najczęściej mówić. Zwracając się do malca mówmy powoli i wyraźnie, dbając, by w naszych opowieściach pojawiało się jak najwięcej szczegółów. Mówiąc do dziecka nie używajmy zdrobnień zniekształcających rzeczywiste brzmienie wyrazów, ponieważ potraktowane zostaną jako wzór do powtarzania. Uczmy dziecko mówić piękną polszczyzną, pokazując ją we własnej mowie.
Oprac. Ewelina Wojtunik
Konsultacja specjalistyczna lek. med. Magdalena Wołoszko; pediatra, członek Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego
Niniejszy artykuł stanowi wyraz osobistych przekonań jego autora i nie zastąpi indywidualnej porady specjalisty. Przed podjęciem decyzji w Państwa sprawie zalecamy konsultacje ze specjalistą w danej dziedzinie.