Będąc rodzicem, chcemy dać swojemu dziecku to, co najlepsze, dbamy o jego rozwój, chcemy, by zdrowo się odżywiało. To ostatnie spędza wielu z nas sen z powiek, zwłaszcza że źródłem zdrowia naszych pociech są owoce i warzywa, po które niezbyt chętnie sięgają. Jak sprawić, by dziecko poznało i polubiło ich smak, a przy okazji czegoś się nauczyło? Po prostu zacząć wspólnie uprawiać własne owoce i warzywa.
Specjaliści z dziedziny żywienia oraz lekarze mówią jednym głosem – owoce, warzywa, soki powinny stanowić podstawę diety każdego człowieka, zaczynając już od najmłodszych lat, gdyż dostarczają cennych składników odżywczych, witamin i minerałów. Rozwijający się młody organizm ma wyjątkowe zapotrzebowanie na witaminy, dlatego spożywanie świeżych warzyw i owoców pomaga w łatwy sposób sprostać tym wymaganiom.
Według WHO, aby zapewnić naszym pociechom odpowiednią dawkę zdrowia, powinniśmy podawać im około 0,5 kg warzyw i owoców dziennie podzielonych na 5 porcji. Zasada jest prosta – w każdym posiłku powinien się znaleźć owoc lub warzywo, a jeśli nie jest to możliwe, do picia podajemy sok 100%.
Przyzwyczajać dzieci do smaku warzyw i owoców jest najłatwiej, gdy mają od 2 do 4 lat, w tym czasie bowiem najchętniej uczą się nowych smaków, a tym samym najszybciej uczą się zdrowych nawyków żywieniowych. Nie załamujmy się jednak, gdy nasze dziecko jest starsze i kręci nosem na zdrowe gruszki lub pomidory – doskonałym pomysłem na zachęcenie młodego odkrywcy do próbowania nowych smaków może być założenie własnej uprawy warzyw i owoców.
Jak zaplanować ogród warzywny
Zakładając ogródek warzywny, należy przede wszystkim dobrze zaplanować jego rozmieszczenie, dobrać odpowiednie odmiany roślin i poznać podstawowe zasady płodozmianu. Wbrew pozorom nie jest to wcale takie trudne, wystarczy zastosować się do kilku zasad.
· Lokalizacja ogrodu
Wybierając miejsce na warzywnik, pamiętajmy, żeby było oddalone od drogi, nasłonecznione i miało dostęp do wody, by móc regularnie i wygodnie podlewać rośliny. Wielkość ogródka zależy przede wszystkim od powierzchni całego ogrodu, przyjmuje się jednak, że dla potrzeb 4-osobowej rodziny 50 m² spokojnie wystarcza. Cały warzywnik najlepiej najpierw wyrysować na kartce papieru, wyznaczając odpowiednie grządki dla każdej wybranej rośliny.
· Przygotowanie terenu
Do tego zadania najlepiej „zatrudnić” tatę, gdyż przyda się silna męska ręka i dobry szpadel. Wyznaczamy za pomocą sznurka miejsce, przekopujemy cały teren i nawozimy go, a następnie równamy i grabimy. Tak przygotowane podłoże jest gotowe do przyjęcia nasion i rozsad.
· Wyznaczenie grządek
Prostym sposobem na równiutkie grządki będzie rozciągnięcie żyłki lub sznurka i wyznaczenie w ten sposób linii. Następnie motyczką tworzymy rowki bądź dołki, w których posiejemy lub posadzimy nasze rośliny. Warto stosować się do porad producentów i zachowywać odpowiednie odległości, bo zapewni nam to optymalne plony.
· Pielęgnacja i ochrona
Początkowo pielęgnacja jest bardzo czasochłonna, bo konieczne jest plewienie naszego ogródka z traw i chwastów, z czasem jednak, gdy rośliny będą większe, nie dopuszczą do wzrostu chwastów. Wtedy pielęgnacja ogranicza się już tylko do podlewania i przycinania liści (np. pomidorów).
Obserwowanie warzyw pozwala szybko reagować w przypadku zaatakowania ich przez choroby i szkodniki. Do każdego z nas należy wybór, jakich środków użyjemy do ich zwalczania – czy spróbujemy domowych, ale bezpieczniejszych sposobów, czy sięgniemy po profesjonalne środki ochrony roślin.
Ogródek warzywny na balkonie – grządki w miejskim wydaniu
Jeśli nie dysponujemy ogrodem lub po prostu nie chcemy zakładać od razu dużej uprawy, możemy sobie sprawę ułatwić i stworzyć minigrządki na balkonie lub nawet parapecie. Ograniczeniem przy takiej uprawie jest przede wszystkim wielkość odmian, które wybierzemy, a także miejsce – najkorzystniejsze są południowe i zachodnie balkony oraz parapety. Doniczkowe odmiany wymagają codziennego podlewania i regularnego nawożenia – najlepiej naturalnymi nawozami.
Miejską uprawę rozpoczynamy od wyboru roślin, zakupu doniczek oraz skrzynek z otworami w dnie (powinny być dobrej jakości), nieprzesuszonej ziemi i żwiru dla zapewnienia drenażu.
Ogródek warzywny dla początkujących - co uprawiać?
Z ekologią za pan brat
Poza kształtowaniem zdrowych nawyków żywieniowych domowa uprawa może być świetną okazją do zapoznania dzieci z ekologią. Maluchy uczą się dużo bardziej efektywnie, gdy obserwują i doświadczają, a świat roślin i zwierząt jest wyjątkowo inspirujący. Dzieci obok smaku warzyw poznają też walory przyrody, jej odgłosy i zapachy.
„Zatrudnienie” do codziennego podlewania czy zrywania roślin kształtuje w nich poczucie obowiązku i odpowiedzialności, ale także uczy szacunku do otaczającej przyrody. Dodatkowym atutem domowego ogródka będzie spędzanie czasu na powietrzu, co z pewnością korzystnie wpłynie na zdrowie małych dzieci.
Pamiętajmy, że dzieci uczą się przede wszystkim naśladując, dlatego sami dajmy dobry przykład i niezdrowe przekąski czy napoje gazowane zastąpmy świeżymi owocami, warzywami oraz sokami.
Oprac. Agata Opiela (dietetyk, ekspert ds. żywienia)