Mama. Dla każdego z nas to słowo ma inne znaczenie, a jednocześnie odwołuje się do tej samej osoby.
Postacie matek przewijają się w niemal każdym gatunku literackim, od książek dla dzieci po kryminały. Mają przeróżne charaktery, borykają się ze swoimi i cudzymi problemami, a towarzyszą im przy tym uniwersalne, ale i wyjątkowe emocje. Z okazji Dnia Matki (i nie tylko) przygotowaliśmy propozycje książek, które pokazują (dzieciom, ale również samym mamom) jaka może być mama i jak ważna jest jej obecność.
Dla dzieci do 2. roku życia
Mama jest z nami od urodzenia, a najmłodsze dzieci mają z nią najmocniejszą więź. Dlatego tak często w książkach dla maluchów można znaleźć wątki o mamach. Takie książeczki mogą w przyjemny sposób przekazywać dziecku podstawowe emocje i wyjaśniać niektóre zachowania. Mogą również uczyć dziecko, jak istotna jest relacja z matką i pomagać w pogłębianiu tej więzi.
Jedną z naszych propozycji jest książeczka z serii Akademia Młodego Dziecka „Kocham cię, mamo”. Za pomocą krótkich wierszyków, pomaga pokazać dziecku świat w kolorowy i pełen ciepła sposób. Na twardych stronach książki pojawiają się urocze zwierzątka ze swoimi mamami, co zdecydowanie wzbudzi ciekawość w maluszku i odzwierciedli jego relację z mamą w przyrodzie. Książka to idealny wstęp do tego, aby później pokazać pociechom zwierzęce rodziny na wspólnym spacerze w ZOO.
„Kiedyś” Alison McGhee, to z kolei niezwykle emocjonalna pozycja z unikatowymi ilustracjami autorstwa Petera H. Reynoldsa. Dzięki wzruszającej treści przekażemy dziecku, co znaczy matczyna miłość. Że jest ona trwała i niezmienna, pomimo upływających lat. Książka ułatwi maluszkowi zrozumienie, że mama była i będzie przy nim zawsze, nawet kiedy już dorośnie. Przy wspólnym, wieczornym czytaniu, na pewno pojawi się niejedna łza wzruszenia.
Dla dzieci w wieku 3-8 lat
Dzieci w wieku przedszkolnym oraz te, które dopiero wkraczają w szkolny świat szczególnie potrzebują odpowiedzi na nurtujące je pytania. A kto jest osobą, która zawsze wysłucha ciekawskich pytań i rozterek prosto ze szkolnego korytarza? Mama! Nawet jeżeli czasem sama musi zachęcić dziecko do otwarcia się. Książki z tej kategorii wiekowej pomogą utrzymać dobre relacje matka-dziecko, chociażby dzięki wspólnemu czytaniu. Dodatkowo, są pomocą dla mam przy znalezieniu odpowiedzi na te trudne i te mniej skomplikowane pytania pociech. Przekażą także to, co może wydawać się najważniejsze, czyli obraz matki nie tylko jako opiekunki, ale przede wszystkim kobiety.
Zaczynając od najmłodszych milusińskich, warto sięgnąć po pozycję „Małe sówki” autorstwa Martina Waddell’a. Ta przepięknie wykonana książka zachwyci nie tylko ilustracjami. Opowiada o tytułowych sówkach, których mama niespodziewanie znika z dziupli. W takiej sytuacji małemu rodzeństwu przychodzi do głów jeszcze więcej pytań niż zwykle. Czy mama wróci? Czy nic się jej nie stało? Zwięzła, ale jakże cudowna historia tłumaczy dziecku rolę mamy, ale pomoże również uspokoić maluchy, które gorzej znoszą rozłąkę.
Superbohaterowie (a nawet superbohaterki) są wśród nas, a jeśli w to nie wierzysz, to chyba nigdy nie poznałeś prawdziwej mamy! „Super M” Dawida Ryskiego to kolejna propozycja książki, która przybliża dzieciom postać matki. W zrozumieniu sensu historii pomagają niebanalne ilustracje, opatrzone krótkimi zdaniami. Młody czytelnik powoli odkrywa, czyje są te przedstawione supermoce i że wcale nie musi tej osoby daleko szukać. Wspaniała opowieść, która uruchomi wyobraźnię dziecka i wyjaśni mu, jakie niesamowite rzeczy robi jego mama.
Każda osoba potrzebuje czasem „chwili dla siebie”. Nawet mama! Świadomość jak ważne jest self-care to coś, co warto pielęgnować u dziecka od najmłodszych lat. Ale jak to zrobić? Jak przekazać to swojemu smykowi? Z pomocą przychodzi książka „Mamy chwile” Patrycji Południkiewicz-Kędzior. Czteroletni Stefcio odkrywa, że jego mama też ma potrzeby i lubi spędzać czas w samotności. Zaczyna rozumieć, że nie musi jej we wszystkim towarzyszyć, że czasem może pobawić się sam. Po wspólnej lekturze tej książki, maluchy będą jak Stefcio odkrywać pozytywne strony przebywania sam na sam ze sobą. W końcu, kiedy mama „naładuje baterie” będzie miała więcej i więcej pomysłów na zabawy! Ta prosta, pełna humoru historia, może być także wsparciem dla mam – pomoże odrzucić poczucie winy i skupić się na zadbaniu o siebie samą.
Ostatnią naszą propozycją z tej kategorii jest książka o krótkim, ale za to pełnym emocji tytule „Miłość”. Mały Archibald dowiaduje się od swojej mamy, że nie musi robić nic nadzwyczajnego, aby być przez nią kochanym. Wystarczy, żeby po prostu był. „Miłość” przekazuje dzieciom to, co najważniejsze, że miłość mamy jest bezwarunkowa. Autorka użyła krótkich zdań, zamiast obszernych dialogów i to wystarczy, aby zrozumieć sens opowieści. W dodatku, gdy czytamy książeczkę młodszemu dziecku, możemy wyjaśnić jej przekaz we własny sposób, dodając parę słów od siebie. Natomiast „starszak” bez problemu przeczyta tę książkę sam. Ale droga mamo! Przygotuj się na kolejną serię pytań po tej lekturze.
Dla dzieci w wieku 9-12 lat
Im starsze dziecko, tym bardziej naturalna staje się rozłąka z mamą. Dzieci rozpoczynające swoje nastoletnie życie chcą być bardziej samodzielne i nie są tak chętne do spędzania czasu z rodzicami. Tym bardziej trzeba je zachęcać do zrozumienia, że mama również jest człowiekiem, a nie robotem proszącym tylko o posprzątanie pokoju. Przedstawiamy propozycje książek, dzięki którym dzieci w tym wieku mogą dowiedzieć się, jak naprawdę wygląda życie mamy.
Po co czytać o jednej mamie, jeśli można poznać ich wiele! Na taką zabawę pozwoli dzieciom książka pod tytułem „Mama jest tylko jedna, a tu mamy wszystkie”. Zebrano w niej różne typy mam, od Mamy Hipiski po Mamę Dyrektorkę. Można powiedzieć, że jest to swoista encyklopedia matek. Dziecko pozna różne charaktery, zawody i zainteresowania (zgadza się, mama również może mieć hobby). Historia jest pełna ciepła oraz humoru połączonego z ironią, zdecydowanie można ją czytać razem z dzieckiem. Książka może być także zachętą do tego, aby nasz smyk przemyślał jaką mamą jesteśmy i czy odnajduje w nas wspólne cechy z którymś z opisanych typów. Może na przykład, dzielimy z którąś mamą zawartość torebki?
Drugą propozycją z tej kategorii jest książka Renaty Piątkowskiej „Po prostu mama”. Pozycja nieco podobna w formie do poprzedniej, jednak przedstawia inne spojrzenie na macierzyństwo. Poznajemy w niej siedem historii kobiet z różnych zakątków świata. Przechodzą przez inne etapy w życiu, razem z dziećmi zmagają się z różnymi problemami. Ale jest coś, co łączy wszystkie te bohaterki – miłość i troska o dobro swoich pociech. Książka jest pełna mądrych i wartościowych treści. Autorka nie bała się trudnych tematów, zresztą są one napisane ciepłym językiem, który nie wywoła negatywnych emocji u dzieci. Polecamy nie tylko do wspólnego czytania ze starszym dzieckiem, ale również do samodzielnej lektury rodziców – książka skłania do refleksji nawet dorosłych.
Dla młodzieży
Nastoletnie życie wiąże się nie tylko z pięknym czasem, ale niekiedy także z problemami. W związku z tym, w książkach z tej kategorii wiekowej, nie uda nam się pominąć trudnych tematów. Jednak w historiach zagubionych, młodych ludzi zawsze pojawia się mama. Osoba, która jest przy nich niezależnie od okoliczności.
„Ruby po drugiej stronie” to opowieść o dorastającej dziewczynce, która marzy o znalezieniu prawdziwej przyjaciółki. Ruby ma jednak tajemnicę, przez którą bardzo boi się odrzucenia – jej mama przebywa w więzieniu. Wie o tym tylko ona oraz jej ciocia, którą nazywa Madrugą. Dziewczynka, mimo przeciwności losu zdołała zbudować mocną więź ze swoją mamą. I naprawdę tęskni za nią i za „normalną” rodziną. Książka niezwykle wzruszająca, nie zabraknie w niej przemyśleń oraz emocji samej Ruby.
Pearl właśnie straciła najważniejszą osobę w swoim życiu, mamę. Ale to nie wszystko. W tym samym czasie urodziła się jej siostra. Czy mama faktycznie zniknęła na zawsze? Czy jednak nadal obecna jest w życiu córki…? Książka Clare Furniss pod tytułem „Rok szczura” opowiada nam o 15-letniej dziewczynie, która jednocześnie musi poradzić sobie z żałobą oraz życiem z nowym członkiem rodziny. Czytając tę historię, jesteśmy świadkami emocjonalnej przemiany bohaterki i zdajemy sobie sprawę, jak trudna potrafi być strata mamy. Szczególnie, gdy jesteśmy dorastającą nastolatką.
O mamach dla mam
Gdy dzieci wiedzą już, jak ważna jest matka i jej obecność, przychodzi pora, aby sama mama zrozumiała swoją wartość. A przecież bardzo często kobiety, które są matkami, nie doceniają samych siebie. Mimo tego, że dokonują niesamowitych rzeczy. Więc, jeśli jesteś mamą lub znasz taką, która nie widzi ile wnosi do życia swojej rodziny, sięgnij po jedną z naszych propozycji. W końcu szczęśliwa mama, to szczęśliwe dziecko.
„Mama” Helene Delforge, zilustrowana przez Quentina Greban’a to bezdyskusyjnie jedna z pozycji typu „must have” w biblioteczce każdej mamy. Poruszające serce teksty, uzupełnione przepięknymi rysunkami ukazują portrety matek różnej narodowości i z różnych epok. Książka wzrusza, dodaje nadzieję i pozwala utożsamić się każdej mamie. Pokazuje macierzyństwo jako coś uniwersalnego, ale jednocześnie unikalnego – coś, co ma dobre i złe strony. To idealna propozycja dla każdej kobiety, nie tylko takiej, która poznała już trud i piękno macierzyństwa. Polecamy jako prezent dla znajomej mamy lub po prostu, dla samej siebie.
Podsumowaniem powyższych propozycji będzie oszczędny w słowach, lecz pełen wartościowej treści picturebook Germano Zullo pod tyłułem „Moje maleństwo”. Proste, oryginalne ilustracje prowadzą nas przez opowieść o miłości matki do dziecka. Towarzyszymy bohaterom książki od początku ich przygody z dzieckiem. Czujemy ich emocje, gdy oczekują na pojawienie się bobasa, gdy mama trzyma go pierwszy raz na rękach. A potem rolę się odwracają, to syn rośnie i zaczyna opiekować się matką. Oglądając strony książki po kolei, możemy uzyskać efekt animacji, gdzie tak naprawdę sam tekst ma najmniej znaczenia. Książka skłania do refleksji nad tym, jak czas z dzieckiem szybko przemija, że czasem warto „zatrzymać się” i docenić nasze maleństwo. To ponadczasowa opowieść, której nie da się przeczytać tylko raz.
Droga mamo, jeśli jeszcze nie masz w swojej biblioteczce tych propozycji, nie zwlekaj! Te, jak i inne książki o mamach i mamusiach znajdziesz oczywiście na Smyk.com. Nie zapominajmy jednak o tatusiach. Jeśli chcesz poznać nasze rekomendacje na Dzień Ojca i inne okazje, kliknij tutaj
Oprac. Aleksandra Stacewicz-Licińska