Karmienie butelką pod wieloma względami ustępuje karmieniu piersią, ale ma też swoje zalety
Wiele mam ma do siebie żal o to, że nie może karmić swojego dziecka piersią, tak jak radzą specjaliści. Nie jest to jednak powód do wyrzutów sumienia. Czasem możliwe jest karmienie butelką, która jest wypełniona pokarmem matki. Jeżeli jednak to się nie uda, mamy do dyspozycji mleko modyfikowane. Współczesne mieszanki dla niemowląt są produkowane zgodnie z najwyższymi standardami higieny, a ich składy dobierane tak, aby mleko dorównywało wartościom odżywczym pokarmu kobiecego. Nie należy zatem martwić się, że maluch nie otrzymuje wystarczająco dużo składników odżywczych i witamin potrzebnych mu do rozwoju.
Mamy, które nie karmią piersią, mogą też być bardziej aktywne. Karmią rzadziej, ponieważ mleko modyfikowane dłużej się trawi; wychodzą częściej, bo maluchem w tym czasie mogą zajmować się inni członkowie rodziny; jedzą, co chcą, bo nie muszą troszczyć się o swoją dietę w takim stopniu jak matki karmiące. Znika też problem z karmieniem dziecka w miejscach publicznych. Nie jest to więc wcale patowa sytuacja. Wystarczy jedynie nauczyć dziecko pić z butelki. Tylko jak to zrobić?
Jak nauczyć dziecko pić mleko z butelki? Najpierw dowiedz się, jak robić to poprawnie
Warto pamiętać, że dziecko może potrzebować więcej czasu, aby przyzwyczaić się do picia mleka z butelki niż do karmienia piersią. Oto kilka prostych metod na to, by pomóc oswoić mu się z nową sytuacją:
- Rozpocznij od delikatnej stymulacji okolic ust, policzków, brody, języka. Dotykaj i masuj te okolice, aż dziecko zacznie reagować rozchyleniem ust i próbami chwytania twoich palców.
- Dbaj o odpowiedni kąt nachylenia butelki. Kiedy karmisz, przechyl ją tak, żeby smoczek był całkowicie wypełniony mlekiem. Ogranicza to ilość powietrza, które dziecko może połykać podczas jedzenia, zmniejszając tym samym szanse na zbieranie się gazów w jego brzuszku.
- Przyjmij odpowiednią pozycję. Zegnij rękę w łokciu i umieść głowę dziecka w zagięciu ramienia, a drugą ręką trzymaj butelkę. Głowa malucha powinna być lekko uniesiona. Nigdy nie karm smyka, gdy leży, ponieważ może się zachłysnąć lub mleko może spłynąć do ucha i spowodować infekcję. Alternatywną pozycją jest położenie dziecka twarzą do matki. Tym sposobem zachowany jest odpowiednio długi kontakt wzrokowy podczas karmienia.
- Użyj poduszki. Niektóre dzieci lubią jeść, leżąc na poduszce. Warto zatem rozważyć zakup takiej zaprojektowanej specjalnie z myślą o karmieniu. W tym wypadku również pamiętaj o odpowiednim trzymaniu butelki i nigdy nie zostawiaj dziecka bez opieki, nawet gdy malec już sam próbuje trzymać butelkę.
- Karm dziecko wtedy, gdy jest głodne. Noworodek karmiony mlekiem modyfikowanym teoretycznie powinien jeść ok. 7–8 razy dziennie, ale nie należy traktować tych zaleceń zbyt restrykcyjnie. Jeśli maluch nie chce jeść, nie wolno go do tego zmuszać. Warto za to zwracać uwagę na oznaki głodu, takie jak ssanie kciuka, niepokój, popłakiwanie i wiercenie się.
- Karmiąc dziecko, bądź zawsze odprężona, przebywaj w spokojnym, cichym miejscu. Cały proces karmienia nie powinien być dłuższy niż pół godziny. Warto wiedzieć, że niektóre dzieci jedzą chętniej przy dźwięku suszarki, traktora czy burzy. Są to tzw. uspakajające szumy, które bez problemu otworzymy w internecie.
Warto obserwować także reakcję dziecka na podaną mieszankę. Jeśli maluch rozkłada szeroko paluszki, niejako broniąc się przed butelką, ziewa, czka, dławi się, odkręca głowę, zaciska usta przy próbie podania smoczka, gryzie, zamiast ssać lub płacze, można podejrzewać, że mleko zostało źle dobrane.
O czym jeszcze pamiętać, karmiąc dziecko butelką: higiena, dobór odpowiedniego smoczka i butelki oraz sposób podawania
Karmiąc piersią, nie musisz martwić się o dobór mleka: maluch dostaje to, co dla niego najlepsze. Jednak jeśli takie rozwiązanie nie wchodzi w grę, trzeba znaleźć dla niego odpowiednią mieszankę oraz butelkę, z której będzie lubił pić. Oto kluczowe kryteria przy wyborze:
- Wybierając mleko modyfikowane dla noworodka, zawsze należy skonsultować się z pediatrą lub dietetykiem dziecięcym. Specjalista powinien dobrać najlepszą mieszankę do jego potrzeb. W przypadku starszych dzieci również najlepiej polegać na opinii lekarza, a następnie trzymać się wybranej przez niego mieszanki. Eksperymenty nie są tutaj wskazane.
- Kupując butelkę, zwróć szczególną uwagę na smoczek. Zobacz, czy dziecku jest wygodne z odpowiednim modelem. Na początek należy wybrać smoczek przypominający kształtem brodawkę, to są tzw. smoczki dynamiczne, które nie zaburzają naturalnego odruchu ssania. Później można rozważyć smoczki z zaworem antykolkowym, o wolniejszym przepływie.
- Sprawdź materiał, z którego wykonana jest butelka: jeśli jest to plastik, nie powinien zawierać BPA.
- Czasem malcowi może przeszkadzać zapach gumy, z którego zrobiony jest smoczek. Wybierz wtedy silikonowy, bezzapachowy.
Pozostaje jeszcze higiena całego asortymentu związanego z karmieniem malucha. Wymaga ona szczególnej uwagi
- • Pamiętaj, aby sterylizować nowe butelki przed użyciem, chyba że wybrany model ma jakieś specjalne wymagania i konkretne instrukcje.
- • Sterylizuj butelki za pomocą filtrowanej wody, nawet jeśli używasz sterylizatora parowego. Susz je i przechowuj w szczelnym pojemniku, aby uniknąć zabrudzenia.
- • Zawsze myj ręce przed przygotowaniem mleka dla dziecka. Użyj szczypiec, aby wyciągnąć sterylizowaną butelkę z pojemnika, w którym je przechowujesz. Następnie wlej do środka odpowiednią ilość wody oraz proszku, zakręć butelkę i dobrze wstrząśnij. Upewnij się, że nie pozostały żadne grudki. Jeśli dziecko nie zje całej porcji, wylej niewykorzystane mleko.
- • Dokładnie myj butelki. Wyczyść starannie smoczki oraz zakrętki, a same butelki umyj ciepłą wodą z delikatnym płynem za pomocą szczotki do butelek. Rób to precyzyjnie. Upewnij się, że nie ma śladów mleka w środku, i dokładnie je wypłucz.
- • Regularnie sprawdzaj stan smoczka i butelki. Niemowlęta mają miękkie dziąsła, ale gdy zaczną ząbkować, mogą gryźć smoczki, które są delikatne i można je łatwo uszkodzić. Dlatego musisz regularnie sprawdzać smoczek pod kątem pęknięć i natychmiast go wymienić, jeśli zauważysz ubytek, ze względu na możliwość gromadzenia się bakterii w takich miejscach.
Na koniec jeszcze kilka cennych uwag odnośnie do sposobu podawania
- Odmierz odpowiednią ilość mieszanki. Zawsze postępuj zgodnie z instrukcjami na opakowaniu, aby przygotować posiłek dziecku. Jeśli ilość mleka będzie zbyt duża, możesz podrażnić przewód pokarmowy smyka. Jeśli zbyt rozwodnisz mleko, maluch może nie uzyskać odpowiedniej ilości składników odżywczych, które powinien przyswoić.
- Sprawdź temperaturę przed podaniem. Mieszanka nie powinna być ani zbyt gorąca, ani zbyt zimna. Powinna być po prostu ciepła. Możesz sprawdzić temperaturę, kapiąc kroplę mleka na wewnętrzną stronę nadgarstka lub dotykając butelką nadgarstka.
- Lepiej nie podgrzewać mleka modyfikowanego. Można przygotowywać mniejszą porcję i ewentualnie dorobić kolejną, jeśli dziecko nadal będzie głodne. Ostatecznie można włożyć butelkę do podgrzewacza, ale nigdy do mikrofali. Fale mikrofalowe rozkładają składniki odżywcze w mleku, a także podgrzewają je nierównomiernie. Niedopitą porcję mleka należy natomiast wylać, ponieważ po połączeniu ze śliną zaczynają się w nim namnażać bakterie.
Jak nauczyć starsze dziecko pić mleko z butelki?
Bywa i tak, że mama, choć początkowo karmiła piersią, w pewnym momencie decyduje się przejść na butelkę. Może to być związane np. z jej aktywnością zawodową. Starsze dziecko z reguły trudniej nauczyć pić z butelki, bo przyzwyczaiło się już do piersi. Szczęśliwie istnieją sposoby na to, aby zmiana przebiegła bez większych komplikacji:
- Wybierz odpowiednią mieszankę. Podobnie jak w przypadku noworodka warto skonsultować to z pediatrą.
- Znajdź smoczek spełniający potrzeby dziecka. Najlepiej, aby był możliwie zbliżony do kształtu brodawki albo przypominał smoczek uspokajający wykorzystywany przez malca.
- Działaj etapami. Jeśli chcesz, aby dziecko nauczyło się pić z butelki mleko modyfikowane, nie podawaj mu go od razu. Najpierw możesz wlać do butelki własne mleko, następnie jedynie posmarować nim smoczek i potem stopniowo wprowadzać sztuczną mieszankę.
- Nie bój się prosić o pomoc. W odstawieniu dziecka od piersi bardzo przydatna jest pomoc bliskich osób. Butelką mogą przecież karmić także tata, babcia czy dziadek, którzy w odróżnieniu od mamy nie są w stanie podstawić malucha do wypełnionej mlekiem piersi. Nie pozostaje mu więc nic innego, jak jeść z butelki.
Pamiętaj też, że w przypadku starszego dziecka butelka nie zawsze jest koniecznością. Wręcz niewskazane jest, aby maluch pił z niej zbyt długo, ponieważ może to doprowadzić to trwałych wad zgryzu. Jakie są dla niej alternatywy? Możliwości jest sporo: kubek niekapek, bidon ze słomką, kubek typu doity cup (wyróżnia je charakterystyczny, ścięty kształt) albo tradycyjna łyżeczka.
Oprac. Anna Dobiecka
Konsultacja specjalistyczna: Elżbieta Chruścińska, doświadczona położna
