Na czym polega metoda BLW?

Karmienie metodą BLW stało się ostatnimi czasy bardzo popularne – ale na czym właściwie polega i czym różni się od tradycyjnych metod karmienia niemowlęcia? Poniższy artykuł przybliży ten temat. Podpowiemy w nim również, od czego zacząć karmienie dziecka tą metodą oraz na co uważać, decydując się na BLW.

Na czym polega metoda BLW?

Metoda karmienia BLW to nowe podejście do rozszerzania diety niemowlaka. Nazwa metody pochodzi od trzech angielskich słów: baby-led weaning. Po polsku często tłumaczy się to jako „bobas lubi wybór”. Nie jest to jednak zbyt precyzyjne tłumaczenie. Dokładniejsza definicja może brzmieć następująco: BLW to stopniowe przestawianie dziecka z pokarmów mlecznych na produkty stałe. To ono samo decyduje, ile zje i samodzielnie wkłada jedzenie do ust.

W praktyce oznacza to, że rozszerzając dietę dziecka, podajemy mu pokarmy, które może zjeść samodzielnie, bez pomocy rodzica. Najczęściej są to miękkie kawałki mięsa i warzyw, które łatwo dziecku wziąć do ręki. Mogą być to też gęste papki, które dziecko najpierw będzie jeść rączką, a potem łyżeczką.

Od kiedy można stosować metodę BLW?

Zgodnie z zaleceniami dietę dziecka zaczynamy rozszerzać po skończeniu 6. miesiąca życia. Teoretycznie metodę BLW można stosować od początku tego okresu. Decyzję należy jednak podjąć w oparciu o uważną obserwację dziecka, która wykaże, czy dziecko przejawia gotowość do przyjmowania pokarmów stałych. Liczy się m.in. to:

• czy dziecko samodzielnie i stabilnie utrzymuje ciało w pozycji siedzącej,
• czy dziecko jest zainteresowane tym, co dzieje się na stole podczas posiłków,
• czy dziecko chętnie poznaje świat zmysłem smaku, np. liże i gryzie zabawki,
• czy u dziecka zanika odruch wypychania języka i wypluwania jedzenia,
• czy nie ma żadnych przeciwskazań medycznych do karmienia metodą BLW.

Wbrew pozorom maluch wcale nie musi mieć zębów, żeby rodzic mógł karmić go metodą BLW.

Metoda BLW – od czego zacząć?

Pierwsze podejście do karmienia metodą BLW może wyglądać następująco:

Przygotowanie posiłku:

• Przygotujcie produkty tak, aby mieściły się w rączce dziecka i były łatwe do pogryzienia. Na początku mogą to być słupki gotowanej marchewki, podłużne kawałeczki ziemniaka, plasterki banana, różyczki brokułów, grubszy makaron. Później spróbujcie przygotować kuleczki z ryżu lub kaszy, ugotowane mięso czy filet z ryby pokrojony na drobne kawałki.
• Twardsze produkty (np. pomidory) można podgotować na parze, zapiec lub podać w formie sosu.

Odpowiednia organizacja miejsca posiłku:

• Zabezpieczcie podłogę pod stołem lub krzesełkiem dziecka, by łatwiej było ją sprzątnąć po skończonym posiłku.
• Przygotujcie wilgotne chusteczki lub ściereczkę.
• Nalejcie wody do kubeczka i postawcie go w zasięgu wzroku dziecka.

Jedzenie:

• Załóżcie dziecku śliniak i posadźcie je w krzesełku do karmienia. Możecie także rozebrać je do pieluszki.
• Podajcie dziecku na talerzyku lub tacce krzesełka produkty pokrojone w niewielkie porcje.
• Niech dziecko samo wybiera i próbuje jedzenie. Nie nakłaniajcie go do określonego postępowania, kontrolujcie jedynie czy nie robi sobie krzywdy.

Podstawowe zasady metody BLW:

• Dziecko ma prawo odmówić jedzenia produktów, które mu proponujecie. Poznawanie smaków to trudna nauka, czasem potrzeba kilkunastu prób, zanim dziecko pozna i polubi niektóre produkty. Nie rezygnujcie po pierwszych odmowach i proponujcie odrzucone składniki ponownie, po jakimś czasie.
• To dziecko decyduje, ile zje. Nawet jeśli tylko powąchało nową potrawę, nie wolno karmić go na siłę. Pamiętajcie, że w początkach rozszerzania diety dziecko nie będzie najadało się stałymi posiłkami. To mleko wciąż jest podstawą menu.
• Posiłki powinny przebiegać w spokojnej atmosferze, bez napięcia i poganiania.
• Posiłki powinny być podawane w tym samym czasie, kiedy je reszta domowników, aby maluch mógł się uczyć poprzez obserwację.
• Do owsianki czy jogurtu podawajcie dziecku łyżeczkę, żeby próbowało samo się najeść z jej pomocą.
• Każdy nowy produkt wprowadzajcie pojedynczo, odczekajcie kilka dni przed następnym, aby upewnić się, czy nie stanie się dla dziecka alergizujący.
• Strategicznie będzie rozpocząć od warzyw. Słodkie owoce maluch od razu polubi i może później mniej chętnie przyjmować inne smaki.

Dla kogo BLW?

Decydując się na taki sposób karmienia, trzeba uzbroić się w cierpliwość, ponieważ posiłkom zwykle towarzyszy spory bałagan. W maleńkich rączkach kolorowe kawałki jedzenia o różnych kształtach, fakturach, kolorach i smakach stają się najlepszymi zabawkami. Musicie być również gotowi, by po każdym takim posiłku po prostu dziecko wykąpać. Czasem może nie być innego sposobu na usunięcie brokułów z włosów. Warto pamiętać też o tym, że dziecko karmione metodą BLW początkowo je nieco mniejsze posiłki stałe niż niemowlęta karmione tradycyjne. Na tym etapie bobas próbuje wielu różnych rzeczy i zwyczajnie bawi się jedzeniem. Warto więc wprowadzić do jego diety jak najwięcej produktów bogatych w żelazo oraz w witaminę C (aby poprawić wchłanianie tego pierwiastka). Może to być awokado, żółtka jaj, pulpeciki mięsne czy placuszki na bazie nasion roślin strączkowych. Jeśli jednak dziecko zjada niewiele pokarmów stałych, nie trzeba się tym zbytnio martwić przez pierwsze miesiące. Zgodnie z zaleceniami WHO oraz Ministerstwa Zdrowia mleko nadal pozostaje głównym składnikiem diety dziecka do skończenia przez nie 12 miesięcy. Rozszerzanie diety w tym okresie jest wstępem do zmiany sposobu odżywiania w kolejnych miesiącach. Pod tym względem BLW niesie wiele korzyści, o czym piszemy dalej.

Zalety karmienia metodą BLW

Dzięki metodzie BLW dziecko je z innymi domownikami, biorąc aktywny udział w życiu rodziny. Zwiększa to szanse na to, że szybciej i chętniej zaakceptuje nowe produkty. Chwytając jedzenie i starając się trafić nim do ust, dziecko ćwiczy też motorykę i koordynację wzrokowo-ruchową. Dzięki temu może chociażby szybciej nauczyć się posługiwać sztućcami, bo widzi potrzebę używania ich.

Po za tym metoda BLW przynosi korzyści całej rodzinie, ponieważ rodzice oszczędzają czas. Karmienie malucha łyżeczką jest bardzo absorbujące. Tymczasem dziecko karmione metodą BLW samo „obsługuje się” w trakcie posiłku. Jednocześnie nie musimy też przygotowywać, ani kupować kaszek i słoiczków. Maluch może jeść te same warzywa, co reszta rodziny. Oczywiście posiłki powinny być przygotowane z dobrej jakości składników bez soli, cukru i substancji konserwujących. Z przypraw dozwolone są zioła.

Wady metody BLW

Na początku możecie się niepokoić, że maleństwo je zbyt mało i nie najada się do syta. Nie powinien być to jednak powód do zmartwień, bo do końca pierwszego roku życia podstawą żywienia dziecka jest nadal mleko. Nauka samodzielnego jedzenia zwykle nie trwa długo – w ciągu kilku tygodni wasza pociecha powinna sama poradzić sobie ze zjedzeniem posiłku. Warto jednak pamiętać, że jeszcze przez kilka miesięcy posiłki stałe nie zastąpią mlecznych pod względem kaloryczności i wartości odżywczych, ze względu na niewielkie porcje oraz stopniowe zwiększanie różnorodności składników.

Metoda BLW a krztuszenie się i dławienie

Decydując się na karmienie metodą BLW, możecie również obawiać się, że dziecko zakrztusi lub zadławi się w trakcie posiłku. Maluch nie zna jeszcze swoich możliwości. Nie wie, jak chwytać jedzenie, jakie porcje wkładać do ust oraz co zrobić z pokarmem, który znajdzie się w jego ustach. Dlatego nigdy nie zostawiajcie dziecka samego podczas posiłku i cały czas uważnie obserwujcie, jak radzi sobie z nowym wyzwaniem. Warto też odświeżyć sobie wiedzę na temat udzielania pierwszej pomocy dławiącemu się niemowlakowi, bo nigdy nie można wykluczyć, że dojdzie do takiej sytuacji.

Oprac. Anna Dobiecka

Konsultacja specjalistyczna: Zuzanna Kłos, dietetyk, specjalista żywienia dzieci, certyfikowany promotor karmienia piersią