Nowa piramida żywienia dla dzieci. Warto ją znać!

Nowa piramida żywieniowa

Nowa piramida żywienia dla dzieci. Warto ją znać!

Nowa piramida żywienia dla dzieci, a właściwie Piramida Zdrowego Żywienia i Stylu Życia dla Dzieci i Młodzieży, to zbiór zasad, którymi powinni kierować się rodzice, przygotowując posiłki dla swoich pociech, oraz osoby komponujące jadłospis dla przedszkolaków i uczniów. Poza zaleceniami obejmującymi to, co powinno znaleźć się na talerzu malucha czy nastolatka, znajdziemy w niej także wskazówki dotyczące zdrowego stylu życia młodego człowieka.

Nowa piramida żywienia dla dzieci – najważniejsze zalecenia

Nowa piramida zdrowego żywienia i aktywności fizycznej została stworzona w oparciu o najnowszą wiedzę dotyczącą odżywiania i zdrowego stylu życia. Warto stosować się do jej zaleceń, ponieważ dzięki temu możemy uchronić malucha przed wieloma poważnymi chorobami oraz zaszczepić w nim właściwe nawyki żywieniowe.

Nowa piramida żywienia 2019 – co nowego w niej znajdziemy?

Mycie zębów

Chorobę zębów zwaną próchnicą można śmiało nazwać plagą dzisiejszych czasów. Dotyczy ona niemalże 90% dzieci. Należy pamiętać, że niszczy ona nie tylko uzębienie naszych pociech, lecz także negatywnie wpływa na cały ich organizm. Według najnowszych zaleceń, aby jej uniknąć, należy dokładnie szczotkować zęby po każdym posiłku oraz unikać słodyczy.

Sen

Aby dziecko rozwijało się prawidłowo, należy zapewnić mu odpowiednią ilość i jakość snu. Jeśli dziecko śpi za mało, może się to wiązać ze znacznym ryzykiem obniżenia odporności, zdolności poznawczych i nastroju oraz zwiększeniem prawdopodobieństwa wystąpienia nadwagi i otyłości. Przed snem dzieci nie powinny korzystać z urządzeń elektronicznych, takich jak telewizja, komputer czy tablet. Bardzo ważne jest także to, aby kładły się spać codziennie o stałej godzinie. Według najnowszych zaleceń:

  • - dzieci w wieku przedszkolnym powinny spać od 10 do 13 godzin na dobę,
  • - dzieci w wieku szkolnym (6–13 lat): 9–11 godzin na dobę,
  • - młodzież (14–17 lat): 8-10 godzin na dobę.
  • Ograniczenie korzystania z telewizji, komputera i innych urządzeń ekranowych

    Nadmierne korzystanie z urządzeń elektronicznych nie sprzyja ani zdrowiu, ani szczupłej sylwetce. Może też prowadzić do zaburzeń koncentracji czy wzrostu agresji. Z tego powodu czas, jaki dziecko spędza przed ekranami, nie powinien przekraczać 2 godzin dziennie.

    Pomiary wysokości i masy ciała

    Kontrolowanie wzrostu i masy ciała może pomóc we wczesnym wykryciu nieprawidłowości, takich jak np. zbyt mała lub zbyt duża masa ciała. Im szybciej dane odchylenia zostaną zauważone, tym prędzej i skuteczniej można zacząć je leczyć i przeciwdziałać ich negatywnym skutkom.

    Jakie inne zalecenia zawiera nowa piramida zdrowego żywienia?

  • - Podstawą piramidy żywieniowej jest aktywność fizyczna. Codzienna aktywność powinna trwać przynajmniej 60 minut.
  • - Dziecko powinno spożywać 5 posiłków dziennie co 3–4 godziny. Nigdy nie powinno się zapominać o prawidłowo skomponowanym śniadaniu.
  • - Dziecko powinno wypijać 6 lub więcej szklanek wody dziennie. Należy zrezygnować z podawania słodkich napojów na rzecz wody, soków warzywnych czy mleka. Jeśli podajemy dziecku sok, należy pamiętać, że dzieci w wieku 4–6 lat mogą wypić maksymalnie 170 ml dziennie tego napoju, zaś starszaki powyżej 7 lat najwyżej 230 ml na dzień.
  • - Należy zrezygnować z podawania dziecku słodyczy. Można zastąpić je owocami oraz bakaliami.
  • - Należy zrezygnować z dosalania potraw, dań typu fast food czy żywności przetworzonej. Sól można zastąpić suszonymi i świeżymi ziołami.
  • - Podstawą żywienia dzieci i młodzieży powinny być warzywa i owoce, które należy podawać do każdego posiłku, najlepiej na surowo. W prawidłowej diecie przeważać powinny warzywa. Należy sięgać po różnorodne i kolorowe jarzyny – tym sposobem dostarczymy dziecku pełen komplet składników odżywczych i witamin.
  • - Należy jeść produkty zbożowe, zwłaszcza pełnoziarniste, takie jak mąka i pieczywo razowe lub typu graham, grube kasze (np. gryczana, jęczmienna), brązowy ryż, pełnoziarniste makarony i płatki (np. owsiane, żytnie, jęczmienne).
  • - Dziecko powinno wypijać 3–4 szklanki mleka dziennie. Można je zastąpić produktami mlecznymi takimi jak jogurt naturalny, maślanka, kefir czy biały ser.
  • - Dziecko powinno spożywać chude mięso, jaja, ryby i nasiona roślin strączkowych. Ryby należy podawać 2 razy w tygodniu, jajka zaś kilka razy na tydzień.
  • - Należy sięgać po zdrowe tłuszcze roślinne i zwierzęce, np. olej rzepakowy czy oliwa z oliwek lub masło. Zrezygnujmy natomiast z margaryn i oleju palmowego. Pamiętajmy, aby olejów tłoczonych na zimno używać tylko na surowo, do smażenia zaś wybierać rafinowany olej rzepakowy.
  • Które z dawnych zaleceń odnośnie do żywienia dzieci są już nieaktualne?

    Na przestrzeni lat zmieniły się przede wszystkim zalecenia dotyczące podstawy piramidy żywienia, obecnie są to warzywa i owoce (z przewagą warzyw) a nie, tak jak dawniej, produkty zbożowe.

    Nowa piramida żywienia dla dzieci rekomenduje także:

  • - ograniczenie mięsa czerwonego i przetworzonego na rzecz chudego mięsa, ryb, jaj i nasion strączkowych,
  • - rezygnację z niezdrowych tłuszczy,
  • - ograniczenie słodyczy,
  • - ograniczenie oczyszczonych produktów zbożowych na rzecz pełnoziarnistych.
  • Dużą zmianą jest także to, że nowa piramida żywienia uwzględnia różne czynniki związane ze stylem życia (ruch, sen, monitorowanie wzrostu i wagi ciała, korzystanie z urządzeń elektronicznych, mycie zębów). Zalecenia różnią się też w zależności od grupy wiekowej, czego wcześniej nie brano pod uwagę.

    Czym piramida żywienia dzieci różni się od piramidy żywienia osób dorosłych?

    Obecnie obowiązuje nie jedna, a trzy piramidy żywieniowe adresowane do:

  • - dzieci ( od 4 lat) i młodzież,
  • - dorosłych,
  • - seniorów.
  • Poszczególne piramidy różnią się między sobą:

  • - liczbą zalecanych posiłków w ciągu dnia (dorośli powinni spożywać 4–5 posiłków, seniorzy 5–6, a dzieci 5),
  • - rekomendowanymi porcjami mleka (dorośli powinni wypijać co najmniej 2 szklanki mleka dziennie, osoby starsze minimum 3, natomiast dzieci 3–4),
  • - spożyciem soków (seniorzy i dorośli mogą spożywać ich do 400 ml dziennie, a dzieci, zależnie od wieku, od 170 do 230 ml),
  • - zaleceniami odnośnie do picia kawy i herbaty (dorośli i seniorzy mogą je pić, ale w umiarkowanych ilościach, najlepiej bez cukru).
  • Dodatkowo piramida żywienia dedykowana osobom starszym uwzględnia:

  • - suplementację witaminy D,
  • - aktywność umysłową i działalność społeczną,
  • - zwiększoną podaż płynów.
  • To, co przede wszystkim wyróżnia piramidę żywienia dla dzieci, to zalecenia dotyczące snu, mycia zębów, korzystania z urządzeń ekranowych i kontrolowanie wagi i wzrostu.

    Ponadto dla dzieci w wieku 1–3 lat przygotowano modelowy talerz żywieniowy, który obrazuje orientacyjną liczbę produktów, jakie powinny składać się na posiłek i wielkość porcji. Jego główne zalecenia to:

  • - 5 porcji produktów zbożowych dziennie,
  • - 5 porcji warzyw dziennie,
  • - 4 porcje owoców dziennie,
  • - 3 porcje mleka i przetworów mlecznych dziennie (w tym mleko modyfikowane),
  • - 1-2 porcje mięsa, drobiu, ryb i jaj dziennie,
  • - 1-2 porcje tłuszczów dziennie,
  • - woda do picia,
  • - zasada: „Ty decydujesz, co dziecko zje, kiedy i jak jedzenie będzie podane, dziecko decyduje czy zje i ile zje”.
  • Z myślą o najmłodszych został stworzony schemat żywienia niemowląt do 1. roku życia oparty na mleku matki lub mleku modyfikowanym i zawierający zalecenia dotyczące rozszerzania diety maluszka.

    Nowa piramida żywienia to odzwierciedlenie aktualnej wiedzy na temat prawidłowego żywienia i zdrowego stylu życia. Warto o niej pamiętać podczas przygotowywania codziennych posiłków dla całej rodziny, aby cieszyć się zdrowiem, dobrą kondycją fizyczną i umysłową.

    Opracowała: Grażyna Zaborska-Szmajda

    Konsultacja specjalistyczna: Zuzanna Kłos, dietetyk dziecięcy, certyfikowany promotor karmienia piersią

    Może Cię również zainteresować: