Dieta dziecka przy biegunce to niezwykle istotny element leczenia tej przykrej dolegliwości. Niewłaściwe żywienie i brak nawadniania organizmu może skończyć się bardzo niebezpiecznym odwodnieniem i wizytą w szpitalu. Jak karmić cierpiącego na biegunkę malucha? W poniższym poradniku podpowiadamy, jaka dieta przy biegunce u dziecka będzie najlepsza.
Najczęstsze przyczyny biegunki u dziecka
Biegunka to choroba, która może pojawić się o każdej porze roku – zarówno w sezonie letnim, jak i zimowym. Mówimy o niej wtedy, gdy trzy lub więcej razy na dobę pojawiają się rozluźnione stolce w postaci półpłynnej, płynnej lub wodnistej. Biegunki nie należy bagatelizować, ponieważ nieleczona może prowadzić do groźnych powikłań. Jeśli dziecko uczęszcza do żłobka, przedszkola czy szkoły, musimy niestety liczyć się z tym, że jeśli jeden maluch w grupie zachoruje, najprawdopodobniej wkrótce także reszta dzieci będzie miała przykre objawy. Najczęstsze przyczyny ostrej biegunki u dzieci to:
- infekcje wirusowe, bakteryjne lub pasożytnicze (np. rotawirusy, przeciwko którym warto zaszczepić dziecko już w wieku niemowlęcym),
- zatrucie pokarmowe,
- zatrucie lekarstwami lub toksycznymi substancjami,
- niewłaściwe żywienie,
- antybiotykoterapia.
Jeżeli biegunka występuje dłużej niż dwa tygodnie, mówimy wtedy o bardzo niebezpiecznej biegunce przewlekłej, której najczęstszą przyczyną może być m.in.:
- zapalenie jelit,
- alergie,
- nietolerancje pokarmowe,
- zespół złego wchłaniania.
Jeśli biegunka nie ustępuje, dodatkowo towarzyszą jej wymioty lub inne objawy, takie jak np. gorączka czy krew, śluz lub ropa w stolcu, należy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem. Biegunki nie należy lekceważyć, szczególnie gdy występuje u małych dzieci. Powinno się możliwie szybko podjąć właściwe, zalecone przez pediatrę leczenie.
Jaka dieta sprawdzi się przy biegunce u dziecka? Co podawać maluchowi?
Właściwa dieta dziecka przy biegunce jest niezwykle istotna, ponieważ pomaga zapobiegać odwodnieniu, hamuje oddawanie rozluźnionego stolca, umożliwia regenerację organizmu i powrót do zdrowia.
Najważniejsze zasady diety stosowanej podczas biegunki u dzieci to:
Nawadnianie organizmu. Poza przegotowaną wodą można sięgnąć także po specjalne środki nawadniające i uzupełniające elektrolity dostępne w aptekach. Płyny należy podawać w małych ilościach, ale za to robić to często (nawet po łyżeczce/łyżce co kilka minut).
Jeżeli smyk nie ma apetytu, nie zmuszajmy go do jedzenia. Za dzień lub dwa maluch nadrobi stracone kalorie. Gdy dziecko nie ma jednak oporów przed jedzeniem, można podawać mu małe porcje lekkostrawnych produktów, takich jak:
- biały ryż i kleik ryżowy,
- gotowane warzywa (np. dynia, marchewka),
- chude mięso i ryby (np. cielęcina, indyk, kurczak, dorsz),
- lekkostrawne zupy, np. na bazie marchwi z ryżem
- owoce takie jak jabłko, banan czy jagody, jabłka najlepiej upiec lub ugotować przed podaniem, a z jagód można zrobić napar lub przetarte dodać do ryżu lub kaszy
- pieczywo pszenne,
- drobnoziarniste kasze (np. manna),
- pszenne, drobne makarony,
- z czasem można do diety włączyć naturalne jogurty i kefiry, które pomogą odnowić florę bakteryjną w jelitach.
Lekkostrawna dieta powinna być stosowana jeszcze co najmniej kilka dni po ustąpieniu objawów.
Dieta przy biegunce u rocznego dziecka i niemowlaka powinna opierać się na:
- Karmieniu piersią na żądanie.
- Jeśli dziecko nie jest karmione w sposób naturalny, należy mu podawać co około 3 godziny mleko modyfikowane oraz dodatkowo wodę do picia.
- Jeżeli dziecko już ma rozszerzoną dietę, możemy podawać mu te lekkostrawne produkty, które jadł do tej pory, np. marchewkę, ryż, ziemniaki, pieczone jabłko.
Pamiętaj, że dzieciom nie wolno podawać leków przeciwbiegunkowych bez konsultacji z lekarzem.
Czego nie powinno jeść dziecko chore na biegunkę?
Istnieją produkty, które mogą zaostrzyć przebieg biegunki lub spowodować inne dolegliwości ze strony układu pokarmowego, dlatego też nie należy ich podawać podczas choroby dziecka. Są to:
- soki i inne słodkie napoje,
- wzdymające warzywa (strączkowe i kapustne),
- surowe warzywa i owoce,
- gruboziarniste kasze,
- produkty pełnoziarniste i razowe,
- tłuste mięsa i wędliny,
- śmietana,
- miód,
- wszelkie niezdrowe pokarmy, takie jak słodycze czy słone przekąski.
Odpowiednie nawadnianie oraz dieta dziecka przy biegunce i wymiotach to niezwykle ważny element leczenia. Dzięki właściwemu żywieniu pomożemy maluchowi odzyskać siły i wrócić do zdrowia. Pamiętajmy także, żeby chore dziecko pozostawić w domu, ponieważ taki smyk cierpi i odczuwa znaczny dyskomfort. Poza tym infekcje objawiające się biegunką mają najczęściej etiologię wirusową i bardzo łatwo przenoszą się drogą kropelkową, więc nasz maluch może zarazić kolegów i koleżanki w żłobku czy przedszkolu.
Każde dziecko, u którego biegunka się przedłuża lub u którego w stolcu zauważymy krew, śluz czy ropę, wymaga konsultacji pediatry i odpowiedniego leczenia.
Opracowała: Grażyna Zaborska-Szmajda
Konsultacja specjalistyczna: dr n. med. Małgorzata Kwiatkowska, pediatra
